Shodan, vaak omschreven als de “zoekmachine voor het internet der dingen”, is een krachtige tool waarmee je toegang krijgt tot miljoenen open apparaten en systemen wereldwijd. In plaats van websites te indexeren zoals Google, richt Shodan zich op netwerken, apparaten en infrastructuur die verbonden zijn met het internet. Dit maakt het een onmisbare tool voor OSINT-onderzoekers en cybersecurity-professionals die kwetsbare systemen willen identificeren en analyseren.
In dit artikel leer je hoe je Shodan effectief kunt gebruiken om netwerken en apparaten te onderzoeken en waardevolle informatie te verzamelen voor je onderzoek.
Wat is Shodan?
Shodan is een gespecialiseerde zoekmachine die niet zoekt naar websites, maar naar internetverbonden apparaten zoals beveiligingscamera’s, routers, databases, industriële systemen, en zelfs slimme huishoudelijke apparaten. Door de IP-adressen en metadata van deze apparaten te verzamelen, biedt Shodan gebruikers een manier om de veiligheid van deze systemen te analyseren.
De kracht van Shodan ligt in zijn vermogen om open poorten, services en kwetsbaarheden te identificeren op apparaten die met het internet zijn verbonden. Dit maakt het een cruciaal hulpmiddel voor OSINT-onderzoek en cybersecurity.
Wat Kun Je Vinden Met Shodan?
Shodan biedt toegang tot veel verschillende soorten informatie en apparaten, waaronder:
- IoT-apparaten: Beveiligingscamera’s, slimme thermostaten, slimme vergrendelingssystemen, en meer.
- Routers en Firewalls: Netwerkapparatuur die met het internet is verbonden en poorten open heeft staan.
- Databases: Openbare databases zoals MongoDB, MySQL, Elasticsearch en meer, die vaak gevoelige gegevens bevatten.
- Industriële Control Systemen (ICS): Industriële systemen zoals SCADA, PLC’s en andere kritieke infrastructuur.
- Webservers: Met Shodan kun je webservers, open poorten en de softwareversies identificeren die actief zijn.
Met deze informatie kunnen onderzoekers blootgestelde apparaten identificeren en analyseren of er beveiligingsrisico’s zijn die kunnen worden uitgebuit.
Hoe Gebruik Je Shodan Stap Voor Stap
Het gebruik van Shodan is eenvoudig, maar om het meeste uit de tool te halen, moet je bekend zijn met enkele geavanceerde zoekmethoden. Hier is een stapsgewijze handleiding om je op weg te helpen.
Stap 1: Maak een Shodan-account
Hoewel je zonder account beperkte zoekopdrachten kunt uitvoeren, biedt een gratis Shodan-account je toegang tot meer functionaliteiten en zoekopdrachten. Je kunt je registreren via de Shodan-website en direct aan de slag gaan.
Voordelen van een account:
- Toegang tot geavanceerde zoekopdrachten.
- Mogelijkheid om rapporten op te slaan en te exporteren.
- Toegang tot Shodan API voor geautomatiseerd onderzoek.
Stap 2: Basiszoekopdracht
Shodan werkt net als een traditionele zoekmachine. Je voert een zoekterm in en Shodan retourneert resultaten die overeenkomen met je zoekcriteria. Stel dat je apparaten wilt vinden met open poorten voor HTTP-servers (port 80), dan kun je eenvoudig de zoekterm “port:80” gebruiken.
Voorbeeld zoekopdracht:
port:80
Dit toont je alle apparaten die poort 80 open hebben staan en een webserver draaien. Je kunt dit verfijnen door specifieke regio’s, apparaten of softwareversies te zoeken.
Stap 3: Gebruik Geavanceerde Zoekopdrachten
De kracht van Shodan ligt in zijn geavanceerde zoekopties. Met specifieke zoekfilters kun je je zoekopdrachten richten op specifieke landen, organisaties, of services. Hier zijn enkele veelgebruikte filters:
- port: Hiermee kun je apparaten vinden die een bepaalde poort open hebben staan.
- Voorbeeld:
port:22(zoekt naar SSH-servers met open poort 22)
- Voorbeeld:
- country: Hiermee kun je apparaten in een bepaald land zoeken.
- Voorbeeld:
country:"NL"(zoekt naar apparaten in Nederland)
- Voorbeeld:
- org: Hiermee kun je apparaten van een specifieke organisatie vinden.
- Voorbeeld:
org:"Google"(zoekt naar apparaten van Google)
- Voorbeeld:
- product: Hiermee kun je apparaten zoeken op basis van het type software dat ze draaien.
- Voorbeeld:
product:"Apache"(zoekt naar Apache-webservers)
- Voorbeeld:
Voorbeeld van een geavanceerde zoekopdracht:
port:443 country:"US" product:"nginx"
Dit zoekt naar alle apparaten in de VS die HTTPS (poort 443) draaien met de Nginx webserver.
Wat Je Met Shodan Kunt Doen
Shodan biedt een breed scala aan mogelijkheden voor onderzoek en informatievergaring. Hier zijn enkele toepassingen:
1. Netwerkbeveiliging Analyseren
Met Shodan kun je kwetsbaarheden in je eigen netwerkinfrastructuur identificeren. Door open poorten en blootgestelde apparaten te lokaliseren, kun je potentiële beveiligingslekken vinden en deze snel aanpakken.
Voorbeeld:
Als je een netwerkbeheerder bent en je wilt controleren welke van je apparaten onbedoeld open poorten hebben, kun je je netwerk scannen met Shodan om te zien welke systemen toegankelijk zijn voor het publiek.
2. Kwetsbare IoT-apparaten Vinden
Een van de belangrijkste functies van Shodan is het detecteren van kwetsbare IoT-apparaten. Veel van deze apparaten, zoals beveiligingscamera’s en slimme apparaten, hebben zwakke beveiliging en zijn vaak toegankelijk via het internet zonder dat gebruikers zich daarvan bewust zijn.
Voorbeeld:
Zoeken naar IP-camera’s die met standaardwachtwoorden werken door te zoeken naar fabrikanten en poorten die typisch zijn voor deze apparaten:
product:"Netwave IP Camera" port:81
3. Monitoring van Industriële Systemen
Industriesystemen zoals SCADA en ICS zijn vaak verbonden met het internet, wat ze kwetsbaar maakt voor aanvallen. Shodan biedt de mogelijkheid om deze systemen te identificeren en te analyseren.
Voorbeeld:
Je kunt zoeken naar systemen zoals SCADA of andere industriële systemen die open staan voor toegang via het internet:
port:502 product:"Modicon Modbus"
Dit zoekt naar industriële systemen die via Modbus communiceren, een veelgebruikt protocol in industriële automatisering.
Shodan’s API Voor Geautomatiseerd Onderzoek
Voor gebruikers die geautomatiseerd onderzoek willen uitvoeren, biedt Shodan een krachtige API. Met de API kun je geautomatiseerd apparaten scannen, zoekopdrachten uitvoeren en gegevens verzamelen. Dit is vooral nuttig voor onderzoekers die grote hoeveelheden gegevens willen verwerken of periodieke scans willen uitvoeren.
Enkele API-mogelijkheden:
- Toegang tot Shodan-gegevens via scripts of andere software.
- Mogelijkheid om gerichte zoekopdrachten te automatiseren.
- Integratie met andere beveiligingstools en systemen.
Voordelen van Shodan voor OSINT
Shodan biedt unieke voordelen voor OSINT-onderzoekers en cybersecurity-professionals:
- Realtime Inzichten: Shodan scant voortdurend het internet, waardoor je altijd up-to-date informatie krijgt over verbonden apparaten.
- Uitgebreide Dataset: Toegang tot miljoenen apparaten wereldwijd, wat het mogelijk maakt om onderzoek te doen naar specifieke netwerken, systemen of geografische gebieden.
- Gebruiksvriendelijk: Zelfs zonder technische achtergrond kun je met eenvoudige zoekopdrachten snel waardevolle informatie vinden.
Beperkingen en Ethiek bij het Gebruik van Shodan
Hoewel Shodan een krachtige tool is, brengt het ook ethische en juridische verantwoordelijkheden met zich mee. Het is belangrijk om Shodan niet te gebruiken voor illegale doeleinden, zoals het uitbuiten van kwetsbaarheden of ongeautoriseerde toegang tot systemen.
Bovendien is niet alles wat je op Shodan vindt direct een kwetsbaarheid. Veel bedrijven en instellingen hebben apparaten opzettelijk toegankelijk gemaakt voor specifieke toepassingen. Het is dus essentieel om zorgvuldig om te gaan met de gegevens die je vindt en je te houden aan geldende wet- en regelgeving.
Conclusie
Shodan is een onmisbare tool voor onderzoekers die netwerken, apparaten en systemen willen onderzoeken. Met geavanceerde zoekfuncties en de mogelijkheid om kwetsbare systemen te identificeren, biedt het een unieke manier om diep in de wereld van het Internet der Dingen te duiken. Of je nu een cybersecurity-professional bent, een pentester, of een OSINT-onderzoeker, Shodan helpt je om snel en efficiënt informatie te verzamelen en te analyseren.
